Đục thể thuỷ tinh (TTT) bẩm sinh là một đục TTT đã có từ trước khi trẻ ra đời, xuất hiện ngay sau khi sinh hoặc trong những tháng đầu tiên của cuộc đời, gặp ở tỷ lệ khoảng 0,4% trẻ mới sinh.
Nguyên nhân
Chủ yếu có 2 nguyên nhân sinh bệnh chính: một là di truyền chiếm khoảng từ 10-25%; hai là nhiễm trùng trong thời kỳ người mẹ thai nghén, đặc biệt là do virut (rubeon, herpes, cúm, quai bị...). Ngoài ra còn có thể do một số bệnh về rối loạn chuyển hoá (như galactosa huyết, giảm canxi huyết...) và đục TTT bẩm sinh còn gặp trong một số hội chứng toàn thân khác.
Triệu chứng
Đục TTT toàn bộ gồm các hình thái mềm, sữa và màng.
Thường được chẩn đoán sớm do sự có mặt của ánh đồng tử trắng, mất thị lực có thể kèm với rung giật nhãn cầu hoặc lác mắt. Đục TTT thường phối hợp với các tổn thương khác của nhãn cầu như nhãn cầu bé, giác mạc nhỏ, tổn hại võng mạc...
Đục TTT chưa toàn bộ: gồm các hình thái đục bao TTT, đục nhân TTT. Loại này thường được chẩn đoán muộn hơn với những triệu chứng như sau: trẻ nhìn mờ đi, nhìn gần mờ hoặc nhìn xa mờ, có thể có lác mắt.
Đục TTT bẩm sinh có thể xảy ra ở một mắt hoặc hai mắt.
Điều trị
Đối với đục bẩm sinh toàn bộ hai mắt cần phải phẫu thuật sớm ngay trong những tháng đầu của trẻ. Phương pháp phẫu thuật thường là mổ lấy TTT sau đó đeo kính hoặc dùng kính tiếp xúc ở trẻ dưới 5 tuổi; trẻ trên 5 tuổi có thể đặt TTTNT.
Đối với đục TTT hai mắt chưa toàn bộ quyết định phẫu thuật không cần khẩn cấp đối với trẻ dưới 5 tuổi, cần điều chỉnh kính hoặc nhỏ giãn đồng tử. Trong trường hợp đục không đồng đều ở hai mắt chú ý điều trị mắt đục nhiều hơn trước.
Đục TTT bẩm sinh một mắt có thể phẫu thuầt đặt TTTNT, loại này xuất hiện sớm thường bị nhược thị rất sâu, thường kèm với những tổn thương phối hợp tại mắt và toàn thân nên kết quả điều trị rất kém.
Sau phẫu thuật cần chú ý điều trị nhược thị bằng cách bịt mắt và tập luyện
Đề phòng
Những gia đình đã có người bị bệnh đục TTT bẩm sinh cần phải được tư vấn về bệnh và nguy cơ mắc bệnh của con cái họ.
Những người mẹ có thai cần phòng tránh các bệnh nhiễm trùng trong khi mang thai, nhất là các bệnh do virut.
Bs.Ts. Lê Kim Xuân
(Theo Maxreading.com)