Tại Pháp, có tới 4% trẻ em bị tật lác mắt, và phần lớn trong số các em đều cần đến sự giúp đỡ của y học. Thầy thuốc khoa mắt có thể khám ngay cho con bạn ngay từ những tháng đầu đời để phát hiện được các bệnh về mắt sớm nhất có thể. Cho dù ở bất kỳ tuổi nào thì con bạn cũng cần được chữa trị ngay, càng sớm càng tốt, để tránh nguy cơ bị giảm thị lực.
Một trong những hậu quả của bệnh lác mắt đó là ảnh hưởng đến khả năng thị lực của cả hai mắt. Với trẻ bị cận thị, viễn thị hoặc loạn thị, bạn nên cho bé chữa trị những tật về mắt này trước, vì thường đó luôn là nguyên nhân của bệnh lác mắt. Phần lớn trẻ bị lác đều cần phải phẫu thuật. Ngày nay, các bác sĩ khoa mắt đều nhận thấy được tầm quan trọng của việc phẫu thuật vì chứng lác mắt không biến mất một cách ngẫu nhiên nếu không có sự can thiệp của y học.
Khi nào có thể phẫu thuật?
Nếu là chứng lác mắt tập trung (con ngươi hướng về phía mũi), thường xuất hiện với trẻ dưới 18 tháng tuổi và vẫn kéo dài dai dẳng mặc dù người bệnh có chữa trị hay sử dụng thuốc. Với chứng lác mắt này người ta có thể tiến hành phẫu thuật khi trẻ được 2 tuổi.
Còn với lác mắt phân kỳ (con ngươi hướng về phía tai), có phần hơi khác, vì nó tồn tại gián đoạn trong những năm đầu của cuộc đời. Bác sĩ muốn chờ đợi khi trẻ được 4-5 tuổi mới tiến hành phẫu thuật, trong trường hợp các phương pháp chữa trị khác không hiệu quả. Nhưng cũng cần phải can thiệp kịp thời, không được quá muộn vì vào giai đoạn vào 4-5 tuổi, dạy thần kinh thị lực kém “mềm dẻo” hơn, và những tật xấu khác về mắt cũng trở nên khó chữa trị được.
Các bậc phụ huynh cũng lo lắng cho trẻ cứ như thể chính họ phải chịu đựng cuộc phẫu thuật này. Vì vậy, cần phải cung cấp đầy đủ thông tin cho họ về cuộc phẫu thuật và thời gian mà con họ phải lưu lại bệnh viện. Sau ngày phẫu thuật, trẻ phải ở lại bệnh viện một hoặc hai ngày. Sau cuộc phẫu thuật, trẻ sẽ có một đôi mắt “thẳng” như người bình thường và thị lực sẽ được hồi phục một cách nhanh chóng.
Trong khi phẫu thuật, nhờ vào việc gây tê, trẻ sẽ không cảm thấy đau đớn hay sợ hãi. Sau khi phẫu thuật vài ngày, mắt của trẻ sẽ hơi đỏ, và cảm thấy hơi rát, trẻ cần phải được tra thuốc mắt, uống thuốc, trẻ có thể sẽ nhìn thấy “nhân đôi” (một nhìn thành hai) trong một thời gian ngắn. Một vài tuần sau đó, trẻ không được xem quá nhiều ti vi, cần được nghỉ ngơi vài ngày trước khi đến trường, và một tháng trước khi đến bể bơi.
Phẫu thuật diễn ra như thế nào?
Dưới tác dụng của thuốc gây tê, phẫu thuật sẽ làm giãn một số cơ tạo nên cầu mắt trong hốc mắt. Ví dụ, với lác mắt tập trung, người ta cần làm giãn cơ mắt tập trung bên cạnh mũi. Đối với những cơ trên bề mặt cầu mắt, bác sĩ phẫu thuật sẽ chuyển chúng ra phía sau (để giãn cơ) hoặc ra phía trước (để căn cơ). Nói chung, bác sĩ thường phẫu thuật cả hai mắt cùng một lúc để tạo sự cân bằng cho mắt.
Kết quả như thế nào?
Mục tiêu chính của việc phẫu thuật: xếp mắt cân bằng giữa trục. Hãy chú ý là kết quả không ngay tức thời. Kéo dài trong vài ngày, trẻ có thể có cảm giác đau quặn mỗi khi cử động mắt, hoặc trẻ có thể nhìn chập đôi trong một thời gian. Đó cũng là bình thường khi mắt trẻ thay đổi vị trí nhưng chưa thay đổi cách nhìn. Ngay cả khi mắt vẫn tiếp tục bị lác, điều đó sẽ biến mất trong một vài tuần. Những bài tập về mắt sẽ giúp trẻ chóng bình phục.
Nhưng phẫu thuật thường không thể từ bỏ được việc đeo kính một thời gian, vài tháng thậm chí là vài năm. Vì cận thị, viễn thị hay loạn thị không thể chữa bằng phẫu thuật. Nhưng trẻ không nên tỏ ra bi quan, mặc dù người ta không thể hứa hẹn một sự hoàn thiện sau khi phẫu thuật nhưng trẻ sẽ có một sự cải thiện tốt đẹp về bệnh lác mắt.
Cuối cùng, kết quả còn phụ thuộc vào thời gian kéo dài của bệnh trước khi diễn ra phẫu thuật. Những tật xấu của mắt kéo dài trong nhiều năm sẽ khó khăn để xóa hết. Ngược lại, sự tiếp nhận của cầu mắt sẽ hiếm khi đạt được 100%. Nó chỉ có thể đạt được đến một mức độ nào đó và có thể sẽ khó khăn hơn cho trẻ trong một vài công việc đòi hỏi sự tập trung cao độ như nghề phi công.
Hậu quả phụ
Mặc dù ca phẫu thuật diễn ra rất thành công nhưng vẫn có những kết quả không mong đợi. Trục của mắt có thể bị trệch trong một vài năm sau khi phẫu thuật. Vì thế, cần phải kiểm tra thị lực và vị trí của mắt ít nhất đến năm 12 tuổi. Có thể có 5-10%, trẻ phải phẫu thuật lần thứ hai để chỉnh lại.
Kiểm tra xem con bạn có bị lác mắt hay không?
Trước 6 tháng tuổi con bạn có thể bị lác mắt theo cách ngẫu nhiên. Nếu khi nhìn vào vật gì đó mà 2 con ngươi mắt không “tập trung” kéo dài trong thời gian hơn 12 tuần thì chắc con bạn có vấn đề về thị giác. Sau 6 tháng tuổi, bố mẹ có thể tự kiểm tra về khả năng thị giác của con mình bằng cách:
- Đứng đối diện với bé và nhìn thẳng vào bé để dễ dàng phát hiện nếu hai mắt của bé khi nhìn bạn không đối xứng với nhau.
- Vẫn đứng đối diện với trẻ, dùng tay che một bên mắt và tiếp đó cho mắt còn lại. Sau khi bỏ tay ra bạn để ý xem mắt của bé vẫn “di chuyển” được như bình thường hay không?
- Bé có đảo mắt thường xuyên không, khi nhìn ánh nắng mặt trời bé có nhắm một bên mắt hay không, có hay chớp mắt liên tục hay không. Khi bé chăm chú nhìn vật gì đó, có bên mắt nào của bé bị lệch hay không?
- Yêu cầu bé xếp thẳng hàng theo hình dọc 2 chiếc bút chì. Nếu trường hợp bị lác mắt thì việc này quả là khó khăn với bé.
(Theo Chamsocbe.com)